Εξερευνηση Σπήλαιο Διρού Σεπτέμβριος 2020

Εξερεύνηση, ερευνητικό έργο και φωτογράφιση στον Διρό, Αρεόπολης.

5 Σεπτεμβρίου 2020

Αρθρογράφος: Γιώργος Πέτρου

Φωτογραφίες: Στέλιος Βασιλάκος

Ο Βασίλης Γιαννόπουλος , δεν χρειάζεται συστάσεις, γνωστός για το εξερευνητικό και σπηλαιοκαταδυτικό του έργο, τη σοβαρότητα και το ήθος του. Είχαμε την ευκαιρία να καταδυθούμε μαζί στον "υποβρύχιο" Διρό και όχι μόνο.

Αυτή τη φορά ήταν μια επίγεια εξόρμηση σε ένα από τα άγνωστα για εμάς μέρη στου σπηλαιοκαταδυτικού συστήματος του Διρού σε μία μακριά διαδρομή σχεδόν απάτητη η οποία είχε να παρουσιάσει στα μάτια μας ένα απόκοσμα όμορφο περιβάλλον από σταλακτίτες, σταλαγμίτες, λιμνούλες, εισόδους άλλων διαδρομών και ότι απαιτούμενο για να το ονομάσουμε μυστηριώδες θαύμα. Στόχος η μελέτη και η φωτογράφιση του σπηλαίου σε συνδυασμό με το ερευνητικό έργο του Πανεπιστημίου του οποίου τα μέλη σκοπό είχαν την συλλογή σταγόνων νερού ανά σημεία τα οποία συντελούν στον σχηματισμό Σταλακτιτών.

Μαζί μου ο φίλος και Λιμενάρχης Γυθείου Μοτσάκος Θόδωρος ο οποίος είναι από την περιοχή και ποτέ δεν είχε την ευκαιρία να βρεθεί "κάτω" από τον τόπο του και να γνωρίσει το μεγαλείο της φύσης. 

Στην περιοχή υπάρχουν δύο σπήλαια, της Βλυχάδας και την Αλεπότρυπας. Η ύπαρξη του σπηλαίου Βλυχάδας ήταν γνωστή στους ντόπιους από το 1900 περίπου. Κανείς όμως δεν υποψιαζόταν το θαύμα που έκρυβε στο εσωτερικό του μέχρι το 1949, όταν οι ιδρυτές της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρίας, Γιάννης και Άννα Πετροχείλου, άρχισαν να το εξερευνούν συστηματικά.

Έως το 1960 είχαν εξερευνηθεί και χαρτογραφηθεί 1.600 μέτρα. Από το 1987 η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας του ΥΠ.ΠΟ άρχισε την λεπτομερή μελέτη του Σπηλαίου και σε συνεργασία με διεθνή ομάδα Σπηλαιοδυτών συνέχισε την εξερεύνηση και χαρτογράφηση του. Μέχρι σήμερα έχουν χαρτογραφεί 14.700 μέτρα διαδρομών. Το μεγαλύτερο τμήμα του Σπηλαίου βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια των υδάτων.

Το σπήλαιο άρχισε να σχηματίζεται πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Οι σταλακτίτες και οι σταλαγμίτες που σήμερα βρίσκονται κάτω από το νερό σχηματίστηκαν όταν η επιφάνεια της θάλασσας βρισκόταν πολύ χαμηλότερα από το σημερινό της επίπεδο. Έχουν βρεθεί σταλακτίτες σε βάθος 71 μέτρων. Το μέγιστο βάθος του Σπηλαίου έχει εντοπιστεί εκτός της τουριστικής διαδρομής και φτάνει τα 80 μέτρα.

Το νερό που εισχωρεί στις ρωγμές του ασβεστολιθικού πετρώματος και το διαλύει, δημιουργεί κυριολεκτικά σταγόνα σταγόνα, τον διάκοσμο του σπηλαίου. Το ίζημα του διαλυμένου ανθρακικού ασβεστίου σχηματίζει με πολύ αργούς ρυθμούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες.

Η φυσική είσοδος του σπηλαίου έχει διάμετρο μόλις μισού μέτρου και βρίσκεται πολύ κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας. Σε παλαιότερες εποχές το σπήλαιο είχε και άλλες εισόδους οι οποίες σταδιακά έκλεισαν.

Μέσα στο σπήλαιο έχουν βρεθεί απολιθωμένα οστά πάνθηρα, ύαινας, λιονταριού, ελαφιού, κουναβιού και το μεγαλύτερο κοίτασμα οστών ιπποπόταμων στην Ευρώπη. Κοντά στη φυσική του είσοδο έχουν βρεθεί κεραμικά που υποδηλώνουν την ανθρώπινη παρουσία.

Το νερό μέσα στο σπήλαιο είναι υφάλμυρο και έχει μεγάλη σκληρότητα. Η θερμοκρασία του είναι περίπου 14°C, ενώ αυτή του αέρα κυμαίνεται από 16 έως 19°C.

Η τουριστική διαδρομή έχει συνολικό μήκος 1.500 μέτρα από τα οποία τα πρώτα 1.200 είναι λιμναία και η περιήγησή τους διαρκεί περίπου 25 λεπτά.

Οι πόρτες του σπηλαίου άνοιξαν για πρώτη φορά για τους επισκέπτες το 1967, όταν ο Ε.Ο.Τ. ολοκλήρωσε τις εργασίες διευθέτησης που είχαν αρχίσει έξι χρόνια νωρίτερα.

Σημαντικά ανθρωπολογικά ευρήματα από τη νεολιθική εποχή, ανακαλύφθηκαν στο παρακείμενο σπήλαιο της Αλεπότρυπας. Πολλά από αυτά εκτίθενται στο μουσείο που βρίσκεται δίπλα στην είσοδο του σπηλαίου αυτού. 

Η ομάδα αποτελούμενη από τον Βασίλη Γιαννόπουλο και Υιό, τους πανεπιστημιακούς, εμένα, τον Θόδωρο Μοτσάκο και τον φωτογράφο μας Στέλιο Βασιλάκο με στολές κατάδυσης κολύμπησε μέσα στο λιμναίο κομμάτι του Διρού φθάνοντας στο άνοιγμα που οδηγούσε στην μακρινή διαδρομή του σπηλαίου. Και επειδή εδώ ταιριάζει απόλυτα το Μία φωτογραφία ίσον Χίλιες λέξεις αντί να περιγράφω προτείνω να κοιτάξετε παρακάτω τις εικόνες. Εικόνες που είναι πολύ φτωχές για να περιγράψουν τέτοια πανδαισία κάλλους. Ένας αρχαίος, αρχέγονος κόσμος κόσμος απείραχτος και μοναδικός. Όλα αυτά μου θυμίζουν ότι η παρουσία του ανθρώπου μόνο ευεργετική δεν υπήρξε για τον πλανήτη. Ελάχιστοι από το ανθρώπινο είδος αγάπησαν , προστάτευσαν και εναρμονίστηκαν στην φύση. 

Η διαδρομή αν και πολλές ώρες  περπάτημα, σε πολλά σημεία χρειάστηκε να συρθούμε,  να πάμε και να γυρίσουμε ήταν σαν ένα μαγικό ανοιγόκλεισμα βλεφάρων. Τόσο συναρπαστικά όλα. Δεν υπάρχει ανθρώπινη σκηνοθεσία με όποιο ψηφιακό μέσο να δημιουργήσει ένα τέτοιο θέαμα σχημάτων, χρωμάτων....τι άλλο να πω. Μια μοναδική εμπειρία που θα μας ακολουθήσει σε όλη μας την ζωή.

Ευχαριστούμε τον Βασίλη Γιαννόπουλο για την εμπειρία και τον Στέλιο Βασιλάκο για τις υπέροχες φωτογραφίες.