Θάλαμος Αποσυμπίεσης ΝΝΑ

(Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών)

 Άρθρο: Γιώργος Πέτρου

Φωτογραφίες: Γιώργος Πέτρου - Αρχείο HUE

Υπερβαρικός Θάλαμος Αποπίεσης Ν.Ν.Α

Από την εποχή που ο άνθρωπος ήταν αναγκαστικά τροφοσυλλέκτης, άρχισε δειλά δειλά να κατακτάει τον βυθό έχει διανυθεί μεγάλη διαδρομή...

Σήμερα όλοι μας απολαμβάνουμε με άνεση το υποβρύχιο αυτό θαύμα  του πλανήτη μας είτε σε πλαίσια καταδύσεων αναψυχής είτε σαν τεχνικοί αυτοδύτες εξερευνώντας τα εσώψυχα των βυθών και όχι μόνο. Σε αυτές τις δραστηριότητες φύλακες άγγελοί μας οι άνθρωποι που υποστηρίζουν με την τεχνογνωσία τους τους θαλάμους Αποπίεσης. Και ένα τέτοιο εξελιγμένο σύστημα θαλάμων Αποπίεσης είναι αυτό του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών που παρουσιάζουμε σε αυτό το άρθρο. Η εγκατάσταση στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών ενός τέτοιου επιπέδου Υπερβαρικού Θαλάμου Αποπίεσης, είναι αναμφίβολα ένα πολύ σημαντικό γεγονός στην καταδυτική ιστορία αυτού του τόπου.

Η υποστήριξη του αυτοδύτη έχει κάνει τεράστια άλματα και όλοι μας μπορούμε πια να αισθανόμαστε υπερήφανοι (αχρείαστος να είναι).

Θυμάμαι, όχι πολύ παλιά, σε χαλεπές εποχές ότι είχα κάνει ένα άρθρο πάλι για τον τότε θάλαμο και το ηρωικό προσωπικό του. Χαίρομαι που σήμερα, χάριν αυτού του άρθρου, έχω την ευκαιρία να παρουσιάσω το νέο θάλαμο η καλύτερα το νέο σύστημα θαλάμων μας.

Για αυτό το λόγο ζήτησα από τον Κο Βαβάση Παύλο , Παθολόγο, ιατρός Υπερβαρικής και Διευθυντής του θαλάμου ΝΝΑ να μας μιλήσει για αυτόν τον νέο θάλαμο.  
 

Κος Βαβάσης:

Για αυτό το επίτευγμα της φωτογραφίας, ο κόπος και οι αγωνίες δεν ήταν λίγες. Η αφοσίωση και η προσήλωση στο στόχο δεν περιγράφονται με λόγια.

 Ένας από τους καλύτερους Καταδυτικούς και Υπερβαρικούς Θαλάμους Αποπίεσης στον κόσμο είναι γεγονός.

Η Μονάδα Καταδυτικής και Υπερβαρικής Ιατρικής είναι έτοιμη πλέον να υποδεχθεί οποιοδήποτε τύπου καταδυτικό ατύχημα ( που προκλήθηκε σε οποιοδήποτε βάθος, με χρήση οποιοδήποτε εισπνεόμενο μείγμα όπως ( αέρας - Nitrox - Heliox - Trimix ) που λαμβάνουν χώρα σε όλη την ελληνική επικράτεια. 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο, κάποιος από το άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό της ΜΚΥΙ θα απαντήσει στο τηλέφωνο σε οποιαδήποτε απορία ή θα υποδεχθεί για θεραπεία τον ασθενή δύτη.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Το Νοέμβριο του 2004 ξεκίνησε η εγκατάσταση του νέου Συστήματος Θαλάμων Αποπίεσης στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Παράλληλα ξεκίνησε και η εκπαίδευση του ήδη εξειδικευμένου προσωπικού στην Καταδυτική και Υπερβαρική Ιατρική και Νοσηλευτική, από την κατασκευάστρια εταιρία HAUX, προκειμένου να πιστοποιηθεί για τη λειτουργία της νέας Μονάδας.

Η πρώτη θεραπεία έγινε τον Ιανουάριο του 2005 και έκτοτε βρίσκεται στις υπηρεσίες του Έλληνα πολίτη.

Το Σύστημα Θαλάμων Αποπίεσης αποτελείται από τρία τμήματα.

• Το πρώτο, ο Simulation Chamber ( SC ), έχει τη δυνατότητα συμπίεσης στα 5,5 bar και μπορεί να υποδεχθεί ταυτόχρονα 12 ασθενείς ενώ σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, μπορεί να νοσηλεύσει μέχρι 24 καθιστούς ή 8 κατακεκλημένους ασθενείς. Στον SC διεξάγονται οι θεραπείες με Υπερβαρικό Οξυγόνο και οι θεραπείες των περισσότερων καταδυτικών ατυχημάτων.

• Το δεύτερο τμήμα, ο Therapy Chamber, έχει την δυνατότητα να συμπιεστεί στα 25 bar και να υποδεχθεί 4 ασθενείς και 9 σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης. Αυτό το σύστημα θαλαμών, έχει μεγάλες δυνατότητες όσον αφορά το επιχειρησιακό βάθος ( 25 bar) και την παροχή οποιουδήποτε μείγματος χρειαστεί, καθώς τέλος και την συμπίεση των θαλάμων με το αναπνεόμενο αέριο ( μίγματα αερίων λ.χ. Trimix ), δυνατότητα που δεν υπήρχε ποτέ στο παρελθόν.
  Διαθέτει δε, τον διεθνή τρόπο σύνδεσης (τύπου bayonet) προκειμένου να προσαρμοστεί μεταφερόμενος θάλαμος με ασθενή και να μην χρειαστεί να αποσυμπιεστεί κατά τη διάρκεια της διακομιδής του στο Σύστημα Θαλάμων Αποπίεσης.

• Το τρίτο τμήμα, ο Diagnostic Chamber, έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με τον TC μόνο που έχει και τη δυνατότητα να γεμίσει ο μισός με νερό! ( wet and dry compartment). 

 Μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι 4 άτομα και η χρήση του είναι καθαρά ερευνητική, υποστηρίζοντας πειράματα και κάνοντας δοκιμές υλικών ή νέων εφαρμογών.

 Όλο αυτό το Σύστημα Θαλάμων Αποπίεσης, επικοινωνούν μεταξύ τους και μπορούν να λειτουργήσουν ταυτόχρονα ή και αυτόνομα σε διαφορετικές πιέσεις.

Υποστηρίζεται από ισχυρούς συμπιεστές, συστοιχίες φιαλών οξυγόνου και μειγμάτων αερίων. Ο χειρισμός τους γίνεται μέσω υπολογιστών ( full computerized system) αλλά υπάρχει και δυνατότητα χειροκίνητης λειτουργίας σε περίπτωση πτώσης του συστήματος.

Υποστηρίζει κορεσμένες καταδύσεις, όπου μπορούν να δημιουργηθούν εντελώς όμοιες συνθήκες κατάδυσης όσον αφορά το αναπνεύσιμο αέριο μείγμα αλλά και την παρουσία του υδάτινου στοιχείου, δυνατότητα που υπάρχει σε λίγα καταδυτικά κέντρα στον κόσμο.

Όλα αυτά, μαζί με την άρτια εκπαίδευση του προσωπικού στον τομέα της Καταδυτικής και Υπερβαρικής Ιατρικής και Νοσηλευτικής, κάνουν την ΜΚΥΙ, μονάδα-πρότυπο στον ιατρικό και καταδυτικό κόσμο.  Η εμπειρία του Δντή της ΜΚΥΙ Π. Βαβάση ΠΝ και του Επιμελητή, Β.Ν.Καλέντζου ΠΝ, είναι πολυετής. Η συνεχής εκπαίδευσή τους και η υποχρεωτική διετής παραμονή τους και λήψη της ειδικότητας της Καταδυτικής και Υπερβαρικής Ιατρικής σε παγκοσμίου εμβέλειας κέντρα του εξωτερικού (αυτή τη στιγμή βρίσκεται για αυτή την εκπαίδευση ο Γ. Σιδηράς ΠΝ), τους έχει δώσει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουν άκρως βαρέως πάσχοντες. Η επίπονη αλλά και αποτελεσματική εκπαίδευση του νοσηλευτικού προσωπικού, μαζί με την εμπειρία της ετήσιας εκπαίδευσης στην αλλοδαπή, της Προϊσταμένης Α. Χανδρινού ΠΝ σε αντίστοιχο κέντρο, προκειμένου να λάβει την εξειδίκευση στην Καταδυτική και Υπερβαρική Νοσηλευτική, ανεβάζουν τον πήχη στην αντιμετώπιση καταδυτικών ατυχημάτων... και όχι μόνο... πολύ ψηλά. Ο ασθενής απαιτεί συνοδεία μέσα στον Θάλαμο Αποπίεσης και το προσωπικό της ΜΚΥΙ είναι έτοιμο γι' αυτές τι απαιτήσεις ανά πάσα στιγμή. Από τον μικρότερο που στην περίπτωση αυτή είναι οι Κουμουλίδης Γ., Ασπιώτης Β. και Μπακογεώργος Κ., μέχρι τους πιο μεγάλους, Παπαϊσιδώρου Γ., Ζωμένου Η. και Μπανιώρα Δ., η ετοιμότητα για επείγουσα-μη προγραμματισμένη κατάδυση, αγνώστου χρόνου και βάθους, με σκοπό την παροχή πλήρους ιατρονοσηλευτικής φροντίδας του ασθενούς, φτάνει το 100%. Και αν απαιτηθεί εξειδικευμένη νοσηλεία βαρέως πάσχοντος Μονάδος Εντατικής Θεραπείας, η Προϊσταμένη και ο Δ. Τζαβέλλας ΠΝ είναι πάντα στις υπηρεσίες του. Σε κάθε καταδυτικό ατύχημα υπάρχει η συνοδεία ενός εκπαιδευμένου νοσηλευτή ο οποίος παρέχει τις νοσηλευτικές φροντίδες στον ασθενή ( Φάρμακα, Κλινική εξέταση ) ακολουθώντας τις ιατρικές οδηγίες.

Ο μέσος χρόνος διάρκειας θεραπείας καταδυτικού ατυχήματος είναι 5 - 6 ώρες. Σε βαριά περιστατικά η διάρκεια θεραπείας φθάνει περισσότερο από 14 ώρες. Το σύστημα Θαλάμων Αποσυμπίεσης του ΝΝΑ έχει υποστηρίξει εκατοντάδες καταδυτικά ατυχήματα, αρκεί να φαντασθεί κανείς ότι μέχρι πριν πέντε χρόνια συνέβαιναν 50 - 70 καταδυτικά ατυχήματα το χρόνο, με ελάττωση αυτών σε 20 - 30 ατυχήματα ετησίως. Η θεραπεία του 98 % των καταδυτικών ατυχημάτων είναι πλήρης ίαση με μόνο 2% να παρουσιάζουν ήπια υπολειμματικά συμπτώματα λόγω της βαρύτητας των αλλά και της καθυστέρησης έναρξης της θεραπείας στον θάλαμο αποσυμπίεσης. Οι Δύτες προσέρχονται ή επικοινωνούν με τον θάλαμο όταν πάσχουν από σημεία και συμπτώματα Νόσου Δυτών και πολύ σπανιότερα λόγω υποψίας περιστατικού. Από το σύνολο των θεραπειών με Υπερβαρικό Οξυγόνο στους Θαλάμους Αποσυμπίεσης μόνο ένα 5% των περιπτώσεων έχουν σχέση με καταδυτικό ατύχημα.

Η Υπερβαρική οξυγονοθεραπεία είναι η ιατρική μέθοδος θεραπείας, κατά την οποία ο ασθενής εισπνέει 100% Ο2 σε πίεση μεγαλύτερη της ατμοσφαιρικής. Η πίεση αυτή επιτυγχάνεται μέσα στο Θάλαμο Αποπίεσης όπου, ο ασθενής αναπνέει 100% Ο2 είτε με «Duke Hood», ή με μάσκα full-face. Οι εφαρμογές του Υπερβαρικού οξυγόνου (ΗΒΟ) στην κλινική πράξη, ταξινομούνται σε οξείες και χρόνιες.

ΟΞΕΙΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Περιλαμβάνουν τις καταστάσεις στις οποίες η συμμετοχή του ΗΒΟ κατέχει καθοριστικό ρόλο στην επιβίωση του ασθενούς και / ή συμβάλλει στη πρόληψη σοβαρών επιπλοκών:

•       Εμβολή από Αέρα

•       Νόσος Δυτών

•       Δηλητηρίαση από Μονοξείδιο του Άνθρακα και Εισπνοή Καπνού

•       Αεριογόνος Γάγγραινα (Clostridial Myonecrosis)

•       Συντριπτικό Κάταγμα, Ατελής Πώρωση Κατάγματος, Χρονιές Υποτροπιάζουσες Οστεομυελίτιδες

•       Σύνδρομο Διαμερισματοποίησης και άλλες Τραυματικές Ισχαιμίες

•       Δυσκολία στη Επούλωση Προβληματικών Τραυμάτων - Ελκών ( Διαβητικά - Φλεβικά Έλκη)

•       Νεκρωτική Φασιίτιδα (υποδόριου ιστού, μυός, fascia)

•       Δερματικά Μοσχεύματα

•       Θερμικά Εγκαύματα

ΧΡΟΝΙΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Περιλαμβάνονται κυρίως σύνδρομα στα οποία η θεραπευτική συμμετοχή του ΗΒΟ έχει σκοπό τη διέγερση και επαναλειτουργία των επανορθωτικών μηχανισμών άμυνας και αποκατάστασης των ιστών:

•       Χρόνια ισχαιμικά έλκη

•       Οστεομυελίτιδα

•       Διαταραχές από Ακτινοβολία λόγω καρκίνου (οστεοραδιονέκρωση, νέκρωση μαλακών μορίων από ακτινοβολία

Είναι δύσκολο να περιγραφεί σε μερικές σειρές η ευεργετική προσφορά του ΗΒΟ σε τέτοιες καταστάσεις. Μια φωτογραφία όμως, αξίζει όσο χίλιες λέξεις και στην περίπτωσης της φωτογραφίας, ίσως κάποιος θα μπορούσε να γράψει ολόκληρο βιβλίο.

Γιώργος Πέτρου: Ο νέος θάλαμος του ΝΝΑ είναι γεγονός και όλοι μας μπορούμε να νιώθουμε υπερήφανοι.

Και επειδή το σωστό και το καλό πρέπει να αναγνωρίζεται:

1. Συγχαρητήρια σε αυτούς που είχαν την πρωτοβουλία και έφεραν τον θάλαμο στη χώρα μας.

2. Συγχαρητήρια στο προσωπικό του θαλάμου διότι αυτό που έχει αξία είναι η σωστή αξιοποίηση του κάθε "Εργαλείου". Το Α και το Ω του θαλάμου είναι το προσωπικό του το οποίο έχει επιδείξει εξαιρετική επιστημονική κατάρτιση, εργατικότητα, ανθρώπινο ενδιαφέρον στο πρόβλημα του ασθενή και ήθος.

3. Συγχαρητήρια στου προκατόχους και πατέρες της Υπερβαρικής Ιατρικής στην Ελλάδα τους κυρίους Αθανάσαινα και Βασίλη Ζαχαριάδη.

Τέλος... όλοι εμείς θα πρέπει να μην ξεχνάμε πως η πρόληψη είναι η καλύτερη αντιμετώπιση.

Athens Navy Hospital Decompression Chamber

Article Writer: George Petrou

Since the time when man, was necessarily a food collector, started shamelessly conquering the underwater world has been a long journey ... Today all of us enjoy luxury underwater wonder either in recreational scuba diving or as technical divers exploring . In these activities our guardian angels are the people who support the Decompression chambers with their know-how. And one such sophisticated decompression chamber system is that of the Athens Naval Hospital that we present in this article.